Sprzedaż towaru bez działalności gospodarczej – co warto wiedzieć?

Handel w sieci od kilku lat kwitnie, zatem nie ma nic dziwnego w tym, że przedsiębiorców w e-commerce przybywa. Prowadzenie działalności gospodarczej niektórym osobom wydaje się jednak skomplikowane, a dodatkowo – ryzykowne. Warto zatem mieć świadomość tego, że polskie prawo dopuszcza prowadzenie działalności nierejestrowanej, dzięki czemu w określonych sytuacjach towary można sprzedawać bez zakładania firmy. W artykule przedstawiamy wszystko, co należy wiedzieć o takiej formie sprzedaży.

Firma nierejestrowana – czym jest i jak działa?

Mogłoby się wydawać, że sprzedaż detaliczna nie jest możliwa bez prowadzenia działalności gospodarczej. I przez wiele lat faktycznie tak było. Sytuacja zmieniła się jednak w 2018 roku, kiedy doszło do wprowadzenia ustawy Prawo przedsiębiorców. Otworzyła ona furtkę dla przedsiębiorców, którzy chcą prowadzić działalność zarobkową bez rejestracji firmy.

Dzięki wspomnianej ustawie, w polskim prawie funkcjonuje coś takiego jak firma nierejestrowana, nazywana również nieewidencjonowaną lub nierejestrowaną. Działalność nierejestrowana, mówiąc w dużym uproszczeniu, ogranicza formalności oraz koszty związane z prowadzeniem firmy, jakie musi ponieść osoba prowadząca działalność.

Do charakterystycznych cech działalności nierejestrowanej zaliczają się najważniejsze cechy działalności gospodarczej. Oznacza to, że może to być działalność:

• zorganizowana,
• o charakterze zarobkowym,
• prowadzona w sposób ciągły,
• prowadzona we własnym imieniu.

Tym, co wyróżnia działalność rejestrowaną, jest przede wszystkim fakt, że nie jest ona uznawana za działalność gospodarczą. Oznacza to, że żeby ją prowadzić, nie trzeba posiadać wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, czyli CEIDG.

Trzeba jednak mieć świadomość tego, że firma bez rejestracji może być prowadzona tylko pod pewnymi warunkami. Najważniejszym jest wysokość miesięcznych przychodów – od 1 lipca 2023 roku jest to 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku. Aktualnie jest to zatem 2700 zł brutto miesięcznie.

Standardowo nie dopuszcza się też prowadzenia działalności nierejestrowanej, jeśli osoba prowadząca działalność w ciągu ostatnich pięciu lat wykonywała działalność gospodarczą.

Dropshipping bez firmy – co to oznacza?

W rozumieniu ustawy prawo przedsiębiorców w ramach prowadzenia działalności bez rejestracji można otworzyć firmę o różnym charakterze – także sprzedażowym. Osoby chcące prowadzić biznes w e-commerce chętnie z tej możliwości korzystają, m.in. prowadząc dropshipping bez firmy.

Dropshipping to model biznesowy w e-commerce, w którym sprzedawca nie przechowuje fizycznie produktów, które oferuje w swoim sklepie internetowym. Zamiast tego, gdy klient dokonuje zakupu, towar ten jest wysyłany bezpośrednio od dostawcy lub producenta do klienta, pomijając etap przechowywania i zarządzania zapasami. Prowadzenie działalności opartej o dropshipping wiąże się z zaletami, takimi jak:

• niskie koszty początkowe – dzięki temu, że nie trzeba inwestować w zakup produktów na stanie ani w magazynowanie, możliwe jest zaoszczędzenie pieniędzy na początku;
• brak konieczności przechowywania towarów – co przekłada się na uniknięcie kosztów i wyzwań logistycznych związanych z magazynowaniem i zarządzaniem zapasami;
• szeroki wybór produktów - dzięki dropshippingowi można zaoferować klientom szeroki wybór produktów bez konieczności zakupu ich wszystkich na stanie;
• skupienie na marketingu i sprzedaży – przedsiębiorca stawiający na sprzedaż towaru przez dropshipping może skoncentrować się na promocji swojego sklepu internetowego i przyciąganiu nowych klientów.

Model dropshippingu wspólnie z prowadzeniem działalności nierejestrowanej pozwala zaoszczędzić wiele pieniędzy w początkowym okresie prowadzenia firmy.

Jakie produkty może sprzedawać firma bez rejestracji działalności gospodarczej?

Na mocy ustawy prawo przedsiębiorców w ramach prowadzenia działalności nierejestrowanej można sprzedawać różne produkty i towary, jednak – co należy zaznaczyć – nie wszystkie. Nawet mimo zaplanowanych niewielkich przychodów firmę i tak należy zarejestrować, jeśli zamierza się prowadzić działalność, która:

1. wymaga zezwolenia, koncesji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej;
2. jest zdefiniowana przez przepisy jako działalność gospodarcza w ustawie prawo przedsiębiorców.

Mimo tych ograniczeń, nierejestrowana działalność gospodarcza wyklucza z tak prowadzonego handlu stosunkowo niewielki zakres produktów. Niemniej prowadzenie działalności nierejestrowanej uniemożliwia sprzedaż np. alkoholu, który wymaga koncesji, biżuterii zawierającej metale szlachetne, której sprzedaż musi być rejestrowana na kasie fiskalnej, lub sprzętu elektronicznego objętego podatkiem VAT.

Możesz natomiast prowadzić sprzedaż jako osoba prywatna np. następujących towarów i produktów:

• odzież – można prowadzić działalność bez rejestracji, ze zwolnieniem z podatku VAT produktów odzieżowych, takich jak ubrania używane czy szyte samodzielnie. Ze względu na dużą popularność odzieży z drugiej ręki, to właśnie produkty odzieżowe najczęściej sprzedaje się bez prowadzenia działalności gospodarczej na platformach marketplace, takich jak Facebook czy Google LLC;
• rękodzieło – ze względu na to, że konsumenci przywiązują coraz większą wagę do odpowiedzialnej i zrównoważonej produkcji, na popularności w ostatnim czasie zyskuje także rękodzieło. Do tej kategorii możemy zaliczyć między innymi akcesoria wpisujące się w trendy ekologiczne i produkty powstające w ramach gospodarki obiegu zamkniętego, a także zabawki handmade, czy tworzone ręcznie ozdoby i biżuterię – z zastrzeżeniem, że nie może ona zawierać metali szlachetnych;
• meble i elementy wyposażenia wnętrz – obok ubrań z drugiej ręki dużą popularnością na platformach typu marketplace cieszą się także używane meble i elementy wyposażenia wnętrz. Z tego względu popularnością cieszy się też możliwość prowadzenia działalności zarobkowej, polegającej na sprzedaży artykułów do domu i ogrodu. Warto jednak pamiętać o tym, że ze względu na wysoką wartość wielu (zwłaszcza wiekowych) mebli, przychód w wysokości 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznego może być dość łatwy do osiągnięcia. Wówczas działalność wymaga rejestracji w CEIDG.

Sprzedaż jako osoba prywatna - zalety

Od kiedy działalność nierejestrowana została wprowadzona w polskim prawie w 2018 roku, z roku na rok cieszy się ona coraz większą popularnością. Biorąc pod uwagę podwyższony w obecnym roku limit przychodów, można zakładać, że w kolejnych miesiącach osób prowadzących nierejestrowaną działalność gospodarczą jeszcze przybędzie – jak zwracał uwagę Piotr Juszczyk z InFakt, w samym 2023 roku można zarobić nawet 26,6 tys. zł bez konieczności zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej. Do najważniejszych zalet prowadzenia działalności nierejestrowanej należy:

1. brak konieczności przeprowadzania formalności, które dotyczą prowadzenia działalności, rejestracji i zgłaszania jej w CEIDG, urzędzie skarbowym i GUS (osoba prowadząca taką działalność nie musi uzyskać numerów identyfikacyjnych REGON i NIP),
2. brak konieczności płacenia podatku VAT, wynikający z tego, że przychody z działalności w skali roku nie przekraczają 200 tys. zł. Co za tym idzie, prowadząc działalność nierejestrowaną, jest się objętym zwolnieniem podmiotowym,
3. brak konieczności płacenia składek ZUS i ubezpieczenia zdrowotnego, które są obowiązkowe przy prowadzeniu działalności gospodarczej,
4. brak konieczności prowadzenia złożonej księgowości, a zamiast tego prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży,
5. szybki start, wynikający z braku formalności. Sprzedaż bez firmy można szybko rozpocząć, bez konieczności czekania na formalności związane z rejestracją firmy,
6. elastyczność – dla osób chcących sprzedawać rzadko, na przykład podczas okresowych wyprzedaży lub czystek w szafie, prowadzenie sklepu online bez rejestracji działalności gospodarczej może być bardziej elastyczne.

Trzeba jednak mieć świadomość tego, że nierejestrowana działalność wiąże się również z pewnymi obowiązkami. Przede wszystkim zwróćmy uwagę na to, że w rozumieniu prawa cywilnego osoba prowadząca działalność nierejestrowaną jest uznawana za przedsiębiorcę i tak też traktuje się ją w relacjach z klientami. Oznacza to, że ma ona obowiązek przestrzegania takich praw konsumenta jak możliwość przez niego zgłoszenia reklamacji, zwrotu czy odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od umowy zawartej na odległość.

Choć prowadzenie takiej działalności zarobkowej nie wymaga opłacania składek ZUS, konieczne jest rozliczanie przychodów z działalności nieewidencjonowanej w zeznaniu rocznym PIT-36 i wystawianie rachunków lub faktur na żądanie klienta.

Jak prowadzić sprzedaż towaru bez działalności gospodarczej?

Nierejestrowaną działalność zarobkową w branży e-commerce można prowadzić – tak samo jak inną działalność gospodarczą – na różne sposoby. Oczywiście podstawowym rozwiązaniem jest tutaj sklep internetowy postawiony na osobnej domenie. Jest to opcja korzystna przede wszystkim z tego względu, że osoba chcąca wykonywać działalność nierejestrowaną ma całkowity wpływ na wygląd sklepu – dzięki temu można się skupić na promocji marki i wyróżnieniu się na tle konkurencji. Jednocześnie trzeba pamiętać, że rozwiązanie to wiąże się również z większymi nakładami finansowymi.

Inną opcją na prowadzenie działalności bez rejestracji jest skorzystanie z portali i platform marketplace, takich jak Allegro czy Facebook Marketplace. Trzeba jednak pamiętać, że tutaj trudniej jest wyróżnić się na tle konkurencji, a co więcej, platformy tego typu mogą pobierać prowizje.

Biznes w e-commerce bez rejestracji – podsumowanie

Prowadzenie biznesu w e-commerce poprzez skorzystanie z nierejestrowanej działalności gospodarczej jest rozwiązaniem korzystnym, zwłaszcza na początkowym etapie prowadzenia sklepu. Należy jednak pamiętać, że jest to możliwe tylko w konkretnych przypadkach i z określonym miesięcznym limitem przychodów.